Największy Zamek Świata – Malbork

Jeśli nie masz pomysłu na weekend dla siebie i dla rodziny, lubisz starożytne budowle i historię, to to miejsce jest idealne dla ciebie. Mowa tutaj o największej konstrukcji z cegieł na świecie, największej, bowiem składającej się aż z 30 milionów cegieł, czyli Zamku w Malborku.

Nie dość, że jest to największa konstrukcja, do której budowy użyto cegieł, to dodatkowo jest to największy zamek na całym świecie, jego powierzchnia to 143591 metrów kwadratowych.

Odrobina historii

Zamek w Malborku zbudowali Krzyżacy, obok Joannitów i Templariuszy, jeden z trzech największych zakonów powstałych na fali krucjat w XI i XII wieku. Pełna nazwa zakonu krzyżackiego brzmi „Zakon Szpitala Najświętszej Maryi Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie”, a prócz nazwy Zakon Krzyżacki znany jest też pod nazwą Zakon Niemiecki. Zaczątek Zamku w Malborku zbudowano w latach 1275-1300. Pierwotnie, jeszcze pod koniec XII wieku siedziba Zakonu Krzyżackiego mieściła się w Akce, następnie od 1209 roku w Montfort, a ostatecznie została przeniesiona do Malborka w 1309 roku.

Od początku zakon chciał zdobyć Pomorze Gdańskie i połączyć się z Brandenburgią, początkowo wykupując ziemie, by w końcu przejść do otwartych działań zbrojnych przeciw Polsce.

Zamek w Malborku za czasów panowania w nim krzyżaków stale się powiększał. Po zbudowaniu pierwszej wersji, dobudowano Zamek Wysoki, otoczony kilkoma pierścieniami murów obronnych oraz fosą, następnie przebudowano podzamcze na Zamek Średni w którym mieściły się kwatery dla znamienitych gości z Europy Zachodniej. Tutaj znalazło się największe pomieszczenie całego zamku – reflektarz, siedziba wielkich mistrzów oraz infirmeria. Ostatnią wybudowaną częścią było tzw. Przedzamcze, gdzie znajdowała się zbrojownia oraz gdzie przechowywano działa i wozy bojowe.

Przegrana bitwa pod Grunwaldem zapoczątkowała upadek Zakonu Krzyżackiego, zwieńczony porażką w wojnie 13 letniej. Od 1457 do 1772 roku Zamek w Malborku stał się jedną z rezydencji zajmowanych przez Królów Polskich.

Od 1772 roku zamek przejęli Prusacy i zaczęła się jego regularna dewastacja. Burzono gotyckie sklepienia i okna, zamurowywano krużganki, kuto nowe okna, a Pałac Wielkich Mistrzów przerodził się w przędzalnię bawełny.

W 1816 roku rozpoczęła się wielka odbudowa zamku, by przywrócić mu wartość historyczną. Nie wszystko odbudowywano zgodnie z oryginałem, zamieniając oryginalne materiały na bardziej nowoczesne.

Od 1933 roku na Zamku w Malborku zawisła nazistowska flaga. Miejsce to służyło do odprawiania uroczystości. W 1945 roku po walkach o miasto z Armią Czerwoną, podczas to których zamek został zamieniony w punkt oporu, około 70% zabudowań Zamku Wysokiego, Średniego, Wieży oraz kościoła zamkowego zostało całkowicie zniszczone.

Po przegranej nazistów zamek przeszedł we władanie Wojska Polskiego, które zajęło się pierwszymi pracami porządkowymi i rekonstrukcyjnymi po wojnie, a w jego wnętrzu utworzono Muzeum Wojska Polskiego. Od lat 50-tych rozpoczęła się odbudowa zamku zgodnie ze średniowiecznym oryginałem, za wzory do odbudowy służyły dwa obrazy znajdujące się wewnątrz zamku i przedstawiające jego wygląd z końca XV i początku XVI wieku. W 1997 roku zamek został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zwiedzanie

Do Malborka dojedziemy autobusem, pociągiem lub własnym samochodem. Dla osób wybierających się na zwiedzanie własnym pojazdem ważnym punktem będzie, że samochód można zostawić na jednym z wielu płatnych parkingów znajdujących się wokół Zamku. W miesiącach wakacyjnych warto przyjechać z rana, bowiem z powodu dużej ilości turystów parkingi szybko się zapełniają.

Cennik wejścia do Zamku w Malborku prezentuje się następująco :

Trasa historyczna

Zwiedzanie całego zamku – częściowo pokrywa się z Trasą zieloną.

Dostępna jest od wtorku do piątku w godz. 9.00-15.00 (ostatnie wejście o godz. 13.00) oraz w soboty i niedziele w godz. 9.00-16.00 (ostatnie wejście o godz. 14.00)

Zwiedzanie odbywa się obowiązkowo z przewodnikiem lub audioprzewodnikiem. Opłata uwzględniona w cenie biletu wstępu.

Bilet normalny – 60,00 zł

Bilet ulgowy – 40,00 zł

Bilet rodzinny (2+2) – 180,00 zł

Bilet rodzinny w ramach Karty Dużej Rodziny:

normalny – 40,00 zł

ulgowy – 25,00 zł

Bilet wydawany na kartę mieszkańca – 15,00 zł

Trasa zielona

Dostępna jest w poniedziałki w godz. 9:00-15:00 oraz od wtorku do piątku w godz. 13.15-16.00 (ostatnie wejście o godz. 15.00) i od soboty do niedzieli w godz. 14.15-16.00 (ostatnie wejście o 15.00)

Zwiedzanie odbywa się obowiązkowo z przewodnikiem lub audioprzewodnikiem. Opłata uwzględniona w cenie biletu.

Bilet normalny – 20,00 zł

Bilet ulgowy – 15,00 zł

Posiadacze karty mieszkańca – 15,00 zł

Bilet rodzinny  (2+2) – 90,00 zł

Bilet rodzinny w ramach Karty Dużej Rodziny:

normalny – 15,00 zł

ulgowy – 10,00 zł

Trasa historyczna to zwiedzanie całego zamku, zarówno Przedzamcza jak i Pałacu Wielkich Mistrzów, Zamku Wysokiego oraz siedziby konwentu krzyżackiego w Prusach i Pomorzu. Trasa Zielona obejmuje część Przedzamcza, przejazdy bramne, dziedzińce Zamku Średniego i Wysokiego oraz międzymurze. Osobiście zdecydowanie polecam trasę historyczną, zwłaszcza dla osób, które przyjechały tutaj na cały dzień.

Warto wiedzieć

Jak napisano powyżej, zwiedzanie odbywa się wyłącznie z przewodnikiem lub audioprzewodnikiem. Jeśli zdecydujemy się na opcję z przewodnikiem, będziemy poproszeni o ustawienie się przed kasą biletową i tam zaczekamy, aż dołączy więcej osób i pojawi się przewodnik. W szczycie sezonu czas oczekiwania wynosi zaledwie kilka minut. Istnieje również możliwość zatrudnienia przewodnika indywidualnego, a koszt takiej usługi wynosi 250PLN.

Bardzo ciekawą opcją jest audioprzewodnik. Urządzenie przypomina smartfona ze słuchawkami. Audioprzewodnik kieruje nas dokąd mamy iść, namierza nasze położenie za pomocą fal radiowych i automatycznie zaczyna opowiadać historię danego miejsca. Na ekranie urządzenia możemy oglądać zdjęcia oraz mapy. Audioprzewodnik dostępny jest w językach – polskim, angielskim, niemieckim, francuskim, rosyjskim, hiszpańskim i włoskim. Oprócz tego dostępna jest też wersja dla dzieci oraz wersja automatycznego przewodnika dla osób niesłyszących – wtedy na ekranie urządzenie prezentuje nagrania w języku migowym.

W budynku w którym mieszczą się kasy biletowe znajduje się przechowalnia bagażu oraz przechowalnia dla psów i kotów (czynna od 1 kwietnia do 30 września).

Podczas całej wycieczki można robić zdjęcia, ale zabronione jest używanie lamp błyskowych.

Wejście na wieżę zamku dostępne jest tylko w sezonie letnim (01.05- 30.09) i jest dodatkowo płatne, opłata wynosi 8 zł za bilet normalny i 6 zł za bilet ulgowy.

Przed wyruszeniem do Zamku w Malborku koniecznie należy sprawdzić informacje na stronie internetowej https://zamek.malbork.pl bowiem niektóre z wystaw lub miejsc bywają czasami niedostępne z powodu prac remontowych.

W sezonie letnim warto zarezerwować wcześniej bilety online, bowiem ilość osób wchodzących dziennie na zamek jest limitowana i wynosi 400 osób na godzinę. Zważywszy na to, że rocznie zamek odwiedza pół miliona turystów, w środku sezonu, zwłaszcza w weekendy, bez rezerwacji możemy nie być w stanie wejść do środka.

Jako iż zwiedzanie Zamku w Malborku może zając cały dzień, wewnątrz murów dostępna jest restauracja. Dodatkowo w środku zamku znajduje się sklep z pamiątkami, sklep z bursztynem oraz sklepy zamkowe (w których można kupić widokówki, przewodniki czy albumy ze zdjęciami).

Wystawy na Zamku w Malborku

Zamek Wysoki

Cela Witold

Sala Narożna – Wystawa witrażu

Kuchnia konwentu

Kapitularz

Komnatki dostojników

Gdanisko

Kościół zamkowy pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny

Izba Konwentu

Refektarz konwentu

Sala dwukominowa

Kaplica św. Anny

Dormitoria

Zamek Średni

Wielki Refektarz

Kuchnia i izba kuchmistrza

Średniowieczny system grzewczy Zamku Malborskiego

Przyziemie skrzydła wschodniego – wystawa bursztynu

Piwnice pod Pałacem Wielkich Mistrzów

Pasaż z Apokalipsą

Kaplica św. Bartłomieja

Wystawa broni i uzbrojenia

Infirmeria

Pałac Wielkich Mistrzów

Kancelaria

Niska sień i aula wejściowa

Sala Królewiecka

Zimowy Refektarz

Sypialnia

Letni Refektarz

Wysoka Sień

Kaplica wielkich mistrzów

Pozostałe wystawy

Taras północny – Lapidarium

Taras wschodni – Cmentarz

Taras południowy – Ogród

Taras zachodni – Młyn

Karwan

Sucha fosa

Prócz powyższych wystaw, w Zamku w Malborku można odnaleźć wspaniałe kolekcje – od bursztynu i ceramiki, przez kolekcję malarstwa, mebli i militariów, aż po kolekcje rycin i tkanin. A to nadal nie wszystkie zbiory, które można podziwiać na miejscu.

Legendy

Jak chyba każdy średniowieczny zamek, Zamek w Malborku również ma swoje legendy. Oto zarys kilku z nich:

– Legenda o bezgłowym koniu. Podobno każdy śmiałek, który zbliży się do zamku w sylwestrową noc, może zobaczyć bezgłowego konia obiegającego cały obiekt trzy razy i znikającego bez śladu. Szuka on ponoć wejścia do dawnego, zamurowanego tunelu, w którym to zaginął jego jeździec.

– Legenda o szatanie i butach. Przebywający w zamku brat zakonny Sebald Tharsen, nie mający umiaru w jedzeniu i piciu, po suto zakrapianej kolacji wzywał na pomoc w ściągnięciu butów swego sługę. Ten jednak nie przyszedł, Sebald zaczął więc siarczyście kląć, przywołując samego diabła na pomoc. Diabelska pomoc miała jednak konsekwencje, bowiem diabeł wraz z butami ściągnął skórę brata zakonnego, a w miejscach z których odpadła skóra pojawiły się ropiejące rany, które doprowadziły do śmierci zakonnika.

– Legenda o przyjaźni Heinemana i Friedricha. Na zamku przebywało dwóch przyjaciół, Heineman i Friedrich. Pewnego dnia Friedrich udał się w podróż, ale jego koń spadł z urwiska, ginąc razem z jeźdźcem. Heineman miał powiedzieć, że nie może to być tak, że jego przyjaciel odchodzi z tego świata przed nim. Natychmiast po usłyszeniu złej nowiny poprosił o ostatnie namaszczenie i zmarł tej samej nocy.

Legend jest oczywiście więcej, zamek stoi w tym miejscu już od siedmiu wieków, zdążyło więc już wobec niego narosnąć wiele mitów (jak choćby taki, że zamek stoi na ruinach starożytnej cywilizacji). Oczywiście w ich prawdziwość nie ma co wierzyć, ale dodają klimatowi zamku jeszcze ciekawszego smaku.

Zamek w Malborku jest wspaniałą propozycją zarówno samotnej, jak i rodzinnej, jednodniowej wycieczki. Każdy znajdzie w nim coś dla siebie, pogłębi wiedzę a i dzieci na pewno nie będą się nudzić.